10/08/2024

Shfaqjet e filmave të shkurtër të së enjtes mbrëma mbulonin tema si diskriminimi dhe varësia, dhe megjithëse tema të rënda, filmat paraqisnin pak dritë dhe shpresë në mes të errësirës.

Jo çdo tunel i errët ka një dritë shprese, por me këta filma, ne ndjejmë ca. Ka shpresë sepse regjisorët fillimisht i njohën dhe i deshën personazhet e tyre dhe më pas vendosën të realizonin këta filma të shkurtër.

Filmat titullohen “Streetlight” i vendosur në Paris, “Minus One” nga Turqia, “Rinha” nga Brazili dhe “Hun Tun” nga Republika Çeke.

Tregime që provokojnë mendime, dhe të fuqishëm sikurse shumica e filmave të shkurtër, pasi ata duhet të arrijnë shpejt qëllimin e tyre dhe në mënyrë efektive, pasi thjesht nuk ka kohë në ekran sikurse te filmat e metrazhit të gjatë.

Zhvillimi i personazheve, linjat e subjektit  dhe historitë në prapavijë kërkojnë kohë, burimin më të çmuar. Këto janë përpjekje me një akt, për të cilat disa regjisorë thonë se janë më të vështirat nga të gjithë filmat për t'u realizuar. Pse? Sepse nëse nuk mund të përcillni mesazhin në 90 minuta ose më shumë, si mundeni në 15 ose 20?

Profesori në pension dhe miku i mirë Dr Paul Rutter nga Kamenica mori pjesë në shfaqjen e filmave me mua dhe ishte i impresionuar me mbrëmjen. “Në të katër filmat hasa mesazhet që janë metafora për problemet e jetës me të cilat përballet njeriu në faza të ndryshme të jetës. Minus One ishte i preferuari im pasi tregonte makinacionet komike të një personi në një rol drejtues, i cili përpiqet të mbajë të gjithë stafin të kënaqur. Ishte komike se si superi duhej të mashtronte me të gjitha kërkesat e ndryshme vetëm për të mësuar një mësim që nëse do të kishte pranuar do të jetonte një jetë më të lumtur dhe më të qetë – një mesazh i mrekullueshëm për të gjithë ne!”

"Streetlight" ndjek një roje kalimi në Paris, i cili sjell jetë dhe energji në punën e tij të zakonshme. Regjisori, Romain Dumont, u bë adhurues i menjëhershëm dhe kështu vendosi ta filmonte atë. “Ai tha: “Hej njeri, pse po më filmon?! Dhe nga aty i thashë se mendoj se mënyra se si ai e bëri punën e tij ishte kaq e bukur, kaq e këndshme dhe e gëzueshme. E pyeta nëse donte të bënte një film dhe ai pranoi. Ai ishte shoku i parë që bëra pasi u shpërngula në Paris.”

Filmi i dytë "Minus One" me regji të Ömer Ferhat Özmen ndjek Enverin, një pronar i cili do që emigrantët në bodrumin e ndërtesës së tij të largohen. Por një ditë, një pjatë me oriz ndryshon gjithçka për të. Ndonjëherë janë gjërat më të vogla ato që kanë rëndësi.

Enveri u kërkon qiramarrësve të banesave që t'i nxjerrin, por asnjë nga banorët nuk është dakord me të. Në fund, atij i ofrohet ushqim, pa e ditur se ka ardhur prej tyre, e shijon dhe kështu më në fund ndërtohet një urë.

Regjisori e mori idenë e filmit nga karriera e tij në prona të paluajtshme, duke parë sesi trajtohen emigrantët në disa qytete të Turqisë dhe mospranimi i tyre nga vendasit.

Më së shumti më goditi filmi i shkurtër “Rinha” i regjisores braziliane Rita Pestana. Një vajzë e re kujdeset për babanë e saj alkoolist. Pasi ai nuk është më, ajo jeton dhe kujtimi i tij po ashtu.

Kur duhet të braktisni dikë që doni? Apo nuk duhet të largoheni kurrë? Kur dikush që e doni është duke marrë tatëpjetën, çfarë mund të bëni? Dhe ku duhet të jeni?

Nëse dikush e di përgjigjen, na tregoni. Brutalisht të vështira janë kohët kur familja mund të merret me ne, por kohë të tilla mund të vërtetojnë dashurinë dhe ta përsosin atë si ari. Në këtë film ndiejmë dashurinë e prekshme të një vajze për babanë e saj vetëshkatërrues.

“Ky film vështron atë se çfarë ndodh kur vendosim ta braktisim dikë, jo sepse duam, por sepse kemi nevojë. Ka një ndryshim të madh aty. Personi që largohet do ta dijë se do të përballet me vështirësi dhe tension lidhur me vendimin, sepse braktisi dikë që i intereson vërtet.”

Filmi i fundit i mbrëmjes "Hun Tun" ishte një film i shkurtër vizualisht mahnitës, avangard mbi një krijesë mitologjike të quajtur Hun Tun, kapiteni i kaosit.

Secili nga ne përpiqemi të kontrollojmë jetën tonë dhe e duam ndjenjën e kontrollit, por kjo është iluzore sipas regjisores tonë, Magdalena Hejzlarová. Hun Tun, perëndia e kaosit fshihet, ka vullnetin e tij dhe ka qenë përreth që nga fillimi. Ai i njeh këto rrugë, ai jeton këtu.

Nga: Scott Hoy

Foto: Furkan Çelik