05/08/2024
A keni pasur ndonjëherë një hobi që ju ka konsumuar, qoftë edhe për një kohë të shkurtër? Nëse zgjat, bëhet pasion dhe më pas një thirrje jete. I tillë është rasti i Ehsan Khoshbakht, i cili filloi të bënte projektorët dhe filmat e tij si fëmijë në Iran.
Ai bëri filmin Celluloid Underground, që u shfaq në DokuFest në programin Ode to Celluloid: Films on Film. Ky film është një krijim i bukur, i përzemërt dhe homazh për vetë filmin dhe fuqinë e tregimit.
Pas revolucionit iranian në vitin 1979, dashuria e Ehsanit për filmin u bart në fshehtësi dhe misioni i tij në jetë u bë ruajtja dhe mbrojtja e filmave, veçanërisht filmave iranianë, nga shkatërrimi. Kështu lindi një rojtar i flakës, një mbrojtës.
Celluloid Underground është një tour de force, duke përzier me mjeshtëri historinë e dashurisë së Ehsanit për filmin dhe betejën e tij kundër censurës nga autoritetet. Në këtë dokumentar, ne takojmë Ahmad Jorghanian, i cili jeton në Teheran dhe i cili mbron mijëra filma nga shkatërrimi.
Ehsani më në fund takohet me Ahmedin e pakapshëm dhe ata e kuptojnë se janë vetëm dy anët e së njëjtës medalje. Regjisori dhe protagonisti i tij, kryejnë secili misionin e tyre në jetë që është ruajtja dhe festimi i filmave.
Filmi u montua nga Niyaz Saghari, dhe ajo dhe Adam Dawtrey, producenti ishin të pranishëm dhe pranuan pyetje nga audienca jonë e DokuFest pas shfaqjes. Ajo e përshkroi Ehsanin si një njeri padyshim të talentuar dhe të shtyrë, por të përulur dhe të rezervuar, që hezitonte të dilte para audiencës së tij.
Niyaz tha: “Kam punuar me Ehsan gjatë një viti për të montuar këtë dokumentar në 81 minuta. Kishim shumë material për të punuar. Ne shkonim prapa dhe përpara, dhe unë do ta bindja atë për pjesët që mendoja se duhej të mbeteshin në film, dhe pse, por ishte një dhënie dhe marrje deri në fund”.
Rezultati është një goditje e fuqishme për rëndësinë e filmit dhe se si duke mbrojtur filmin ne po mbrojmë edhe vetë lirinë e shprehjes. Dokumentarët si ky janë një frymëzim për filmbërësit dhe adhuruesit e filmit, si dhe janë të dobishëm për shikuesit.
Në hapjen e DokuFest-it dëgjuam nga Charlie Chaplin, i cili shkroi tesktin e përjetshëm në fund të Diktatorit të Madh. Ai tha: “Ju, njerëzit keni fuqinë… të krijoni lumturi! Ju, njerëzit, keni fuqinë ta bëni këtë jetë të lirë dhe të bukur, ta bëni këtë jetë një aventurë të mrekullueshme”. Ehsan padyshim e ka marrë këtë për zemër dhe është nxitur të krijojë dhe mbrojë filma, për shkak të lumturisë dhe lehtësimit që filmat u sjellin njerëzve.
Mirënjohje, për Ehsanin dhe ekipin e tij të bashkëpunëtorëve për këtë film, një homazh për vetë filmin dhe një histori vendosmërie. DokuFest ju bën një ftesë të hapur Ehsan, bashkohuni me ne këtu në Prizren personalisht vitin e ardhshëm. Lëreni mënjanë përulësinë tuaj, ne do të dëshironim t'ju takojmë. Ndani dashurinë tuaj për filmin me ne dhe lejoni që ai të kapet dhe të ndihet nga dora e parë nga DokuFest dhe audienca jonë. Së bashku do të përpiqemi ta mbajmë këtë jetë të lirë dhe të bukur, siç tha Charlie në filma.
Nga: Scott Hoy
Foto: Furkan Çelik
